Η θηλιά σφίγγει καθώς οι «ράμπο» του ΣΕΠΕ και του ΕΦΚΑ έχουν εξαπολύσει σαφάρι, με έμφαση σε νησιά και τουριστικές περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας. Στο στόχαστρο βρίσκεται όχι μόνο η αδήλωτη αλλά και η «παράγκα» της υποδηλωμένης που σαρώνει με διάφορες μορφές. Εκτός από τους εκτεταμένους ελέγχους, για την εντατικοποίηση των οποίων έδωσε εντολή αμέσως μόλις ανέλαβε καθήκοντα ο υπουργός Εργασίας Γιάννης Βρούτσης, το υπουργείο Εργασίας επεξεργάζεται σειρά νομοθετικών ρυθμίσεων ως αντικινήτρων για την υποδηλωμένη εργασία, όπως η θεσμοθέτηση ακριβής «υπερωρίας» – με προσαύξηση 10% – για όλους όσοι εργάζονται στην μερική απασχόληση…
Ποιο είναι το εύρος της υποδηλωμένης εργασίας; Οι εκτιμήσεις των επιθεωρητών του ΣΕΠΕ κάνουν λόγο για ποσοστό κοντά στο 10%. Δηλαδή ένας στους 10 εργαζόμενους, αλλά και μια στις 5 επιχειρήσεις. Αυτή εκτιμάται πως είναι η έκταση της υποδηλωμένης εργασίας που τείνει να αντικαταστήσει τα ανασφάλιστα μεροκάματα. Εργαζόμενοι που δηλώνονται για 2ωρα, 4ωρα, 5ωρα με αποτέλεσμα να φαίνονται ως μερικώς απασχολούμενοι ενώ δουλεύουν στα κρυφά οκτώ ή και περισσότερες ώρες. Ρεπό που είναι μόνο κατ όνομα ρεπό αλλά δουλεύονται κανονικά από τους εργαζόμενους. Απλήρωτες υπερωρίες… Αυτός είναι ο κανόνας ακόμη και στη βαριά βιομηχανία της χώρας, δηλαδή στον τουρισμό, όπου η παραβατικότητα οργιάζει. Φυσικά δεν είναι μόνο η υποδηλωμένη εργασία. Στη ζούγκλα της αγοράς ευδοκιμούν πολλά «φρούτα»: εξτρατζήδες με συμβάσεις της μιας μέρας, εργασία υπό… δοκιμή, αλλά και δανειζόμενοι εργαζόμενοι χωρίς συγκεκριμένο εργοδότη είναι μόνο μερικές από τις μεθόδους που κατεργάζονται επιτήδειοι για να εκμεταλλευτούν τους μισθωτούς τους.
Γι’ αυτό και οι έλεγχοι που κορυφώνονται μέχρι τέλος Οκτώβρη σε νησιά και τουριστικούς προορισμούς, διεξάγονται με αναβαθμισμένα και ηλεκτρονικά εργαλεία σε κλάδους και επιχειρήσεις που επιδεικνύουν την υψηλότερη ροπή προς την παραβατικότητα. Ρόλο – κλειδί παίζει το “ηλεκτρονικό μάτι” του ΣΕΠΕ, δηλαδή το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα που είναι σε πλήρη λειτουργία εντοπίζει παραβατικές επιχειρήσεις με χρήση του risk analysis, βελτιώνοντας σημαντικά την αποτελεσματικότητα των ελέγχων. Πλέον οι έλεγχοι των επιθεωρητών δεν είναι «τυφλοί» αλλά καθοδηγούνται από τον ψηφιακό υπερ-επιθεωρητή που σταθμίζει δεδομένα όπως: πληθώρα εργαζομένων με ευέλικτες μορφές εργασίας, συχνές αλλαγές από πλήρη σε μερική και το αντίστροφο, μεγάλη και περίεργη κινητικότητα με απολύσεις – προσλήψεις στο «Εργάνη» στην κορύφωση της σεζόν, συχνές αλλαγές στο ωράριο εργασίας των υπαλλήλων, πρόστιμα που έχουν υποβληθεί σε… υπότροπες επιχειρήσεις τα τελευταία χρόνια για αδήλωτη, ωράριο, οφειλές δεδουλευμένων κ.ά.
Τα μέτρα
Το υπουργείο Εργασίας έχει ήδη αναγγείλει σαρωτικούς και εντατικούς ελέγχους σε όλη την χώρα έως τα τέλη Οκτωβρίου με ιδιαίτερη έμφαση στις τουριστικές περιοχές. Προγραμματίζονται περισσότεροι από 18.000 έλεγχοι. Παράλληλα προωθούνται νομοθετικές ρυθμίσεις για την ενίσχυση του οπλοστασίου των επιθεωρητών. Ο υπουργός Εργασίας, Γιάννης Βρούτσης προωθεί διάταξη νόμου με την οποία θα ακριβύνουν σημαντικά – 10% – για τον εργοδότη οι επιπλέον ώρες απασχόλησης πέραν του δηλωμένου ωραρίου της μερικής ή εκ περιτροπής εργασίας. Στην ουσία θεσμοθετείται υπερωρία και στις ευέλικτες μορφές εργασίας, με προσαύξηση του κόστους για τον εργοδότη ως αντικίνητρο και αντίστοιχη αύξηση των αποδοχών για τον εργαζόμενο. Στόχος είναι να αντιμετωπιστεί η υποδηλωμένη εργασία και να παταχθούν διάφορα κόλπα όπως το εξής:
Εργοδότης προσλαμβάνει εργαζόμενο και τον εμφανίζει με σύμβαση μερικής απασχόλησης για 5ήμερο (Δευτέρα έως Παρασκευή) επί 6 ώρες την ημέρα. Αν ο μισθωτός εργαστεί επιπλέον 3 ώρες την ημέρα, θα αμειφθεί για τις επιπλέον ώρες μόνο με το καταβαλλόμενο ημερομίσθιο χωρίς προσαυξήσεις, καθώς υπερωριακή απασχόληση θεωρείται η απασχόληση πέραν των 9 ωρών. Ο νόμος προβλέπει πως στο 5ήμερο η πλήρης απασχόληση είναι 40 ώρες την εβδομάδα και ο εργοδότης έχει δικαίωμα να απασχολήσει τον εργαζόμενο επιπλέον έως και πέντε ώρες την εβδομάδα, με προσαυξημένο ημερομίσθιο κατά 20%. Υπερωρία στο 5ήμερο είναι η απασχόληση του μισθωτού άνω των 9 ωρών την ημέρα. Η υπερωρία πληρώνεται με ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 40%. Αντίθετα, αν ο μερικώς απασχολούμενος που εργάζεται κανονικά 3, 4, 5 ή και 6 ώρες την ημέρα απασχοληθεί επιπλέον ώρες, ώστε να φτάσει σωρευτικά έως και 9 ημερησίως, δεν δικαιούται «υπερωρία» και αντίστοιχη αποζημίωση αλλά μόνο το προβλεπόμενο ωρομίσθιο χωρίς προσαυξήσεις. Με αυτό τον τρόπο ο εργοδότης μπορεί να απασχολεί έναν μερικώς απασχολούμενο εργαζόμενο, τις ίδιες ώρες με έναν εργαζόμενο πλήρους απασχόλησης…
Σε αυτό το φαινόμενο επιχειρεί να βάλει φρένο το υπουργείο Εργασίας αυξάνοντας το κόστος για κάθε επιπλέον ώρα εργασίας των μερικώς απασχολούμενων. Η προωθούμενη διάταξη προβλέπει πως εάν ένας εργαζόμενος με σύμβαση μερικής εργασίας κληθεί από τον εργοδότη του να δουλέψει επιπλέον ώρες, αυτές θα πρέπει να τις πληρωθεί με προσαύξηση ωρομισθίου 10%. Η υποκρυπτόμενη πλήρη εργασία γίνεται έτσι πιο «τσουχτερή», με τελικό στόχο την μετατροπή των συμβάσεων με ευέλικτες μορφές σε καθεστώς πλήρους απασχόλησης.
Οι ειδήσεις της Κατερίνης και της Πιερίας με ένα κλικ.
