Ο Laurent Armaos, Εμπορικός και Οικονομικός Ακόλουθος της Πρεσβείας της Πορτογαλίας στην Ελλάδα, μιλάει στο epixeiro.gr για την «αμοιβαία αγάπη» που ενώνει τους λαούς της Ελλάδας και της Πορτογαλίας. Αναφέρεται, παράλληλα, στις οικονομικές και εμπορικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών, αλλά και στις ευκαιρίες που προκύπτουν.
Οι εμπορικές και οικονομικές σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Πορτογαλίας βρίσκονται σε ανοδική πορεία τα τελευταία χρόνια, με εξαίρεση φυσικά την χρονιά της πανδημίας. Το ενδιαφέρον για εμπορικές συναλλαγές μεταξύ επιχειρήσεων των δύο χωρών είναι ολοένα αυξανόμενο. Δεν είναι τυχαίο πως το 2021 είχαμε σημαντική αύξηση (+32,14%) των πορτογαλικών επιχειρήσεων που εξάγουν στην Ελλάδα, φθάνοντας τις 1.287, από 974 το 2020.
Ωστόσο, συνολικά οι εμπορικές συναλλαγές μας είναι ακόμη σε χαμηλά επίπεδα, τόσο σε όγκο, όσο και σε αξία. Υπάρχει ανεκμετάλλευτη δυναμική και μεγάλα περιθώρια βελτίωσης. Δουλεύουμε προς αυτή την κατεύθυνση. Στο πλαίσιο αυτό, είναι σημαντικός ο ρόλος του Πορτογαλικού Οργανισμού Εξωτερικού Εμπορίου και Επενδύσεων, AICEP. Έχουμε γραφεία σε περίπου 60 χώρες. Οι διευθυντές των γραφείων μας είναι ταυτόχρονα και οι Εμπορικοί Ακόλουθοι των Πρεσβειών μας.
Θέλουμε να αναδείξουμε και να προβάλουμε την πρόοδο που έχει επιτευχθεί τις τελευταίες δεκαετίες στην Πορτογαλία. Τα προϊόντα «MADE IN PORTUGAL naturally» είναι πλέον διεθνώς αναγνωρίσιμα και διακρίνονται για την εξαιρετική ποιότητα τους, την υψηλή αισθητική και design, τη μεγάλη ανθεκτικότητα στο χρόνο, ενώ κατασκευάζονται με πρότυπα που σέβονται το περιβάλλον.
Το 2021, η αξία των εξαγωγών μας στην Ελλάδα ανήλθε σε 195,2 εκατομμύρια ευρώ (από 155,4 εκατομμύρια το 2020 και 230,3 εκατομμύρια ευρώ το 2019). Αντίστοιχα, η αξία των εισαγωγών ελληνικών αγαθών στην Πορτογαλία ήταν της τάξης των 165,6 εκατομμυρίων ευρώ (από 118,8 εκατομμύρια το 2020 και 145,9 εκατομμύρια ευρώ το 2019).
Υπάρχουν τομείς που προσφέρουν σημαντικές ευκαιρίες για δραστηριοποίηση πορτογαλικών επιχειρήσεων στην Ελλάδα; Υπάρχουν επενδύσεις από πορτογαλικές επιχειρήσεις, στην χώρα μας;
Σίγουρα υπάρχουν πολλές ευκαιρίες σε τομείς σε πλήρη ανάπτυξη στην Ελλάδα, όπως στον ξενοδοχειακό κλάδο, στην εστίαση, στα δομικά υλικά, στις τεχνολογίες πληροφορικής και ενημέρωσης, στη γαλάζια οικονομία (με έμφαση στη ναυτιλία και τις ιχθυοκαλλιέργειες), στη διαχείριση αποβλήτων και στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, για παράδειγμα.
Σε ότι αφορά στις πορτογαλικές επενδύσεις στην ελληνική αγορά, ο όμιλος BA Glass έχει εξαγοράσει τις μονάδες της βιομηχανίας Γιούλα στην Ελλάδα, στη Βουλγαρία και στη Ρουμανία. Η EDP Renewables δραστηριοποιείται δυναμικά στον κλάδο των ΑΠΕ, με έμφαση στα αιολικά πάρκα, ενώ η Sonae Sierra είναι από τους πρώτους διεθνείς ομίλους που μπήκαν στο χώρο των εμπορικών και ψυχαγωγικών κέντρων, διαχειριζόμενη αυτή τη στιγμή το Fashion City Outlet στη Λάρισα. Τα καταστήματα γυναικείων αξεσουάρ PARFOIS επεκτείνονται, ενώ οι υπόγειοι κάδοι απορριμμάτων της Sotkon Portugal εγκαθίστανται σε δήμους στην Ελλάδα.
Αντίστοιχα, υπάρχουν τομείς που μπορούν να προσελκύσουν το ενδιαφέρον ελληνικών επιχειρήσεων, με στόχο τη δραστηριοποίηση στην Πορτογαλία;
Η Πορτογαλία, με πλούσια ιστορία και πολιτισμό, είναι χώρα φιλική στους ξένους επενδυτές. Η πολιτική και οικονομική σταθερότητα, το σταθερό φορολογικό πλαίσιο, οι αναπτυγμένες υποδομές, το ταλέντο του ανθρώπινου δυναμικού, το υψηλό βιοτικό επίπεδο, η ασφάλεια και το καλό κλίμα, την καθιστούν μια από τις πλέον ελκυστικές χώρες για να ζει και να εργάζεται κάποιος.
Αν και μακριά από την παραδοσιακή ζώνη δραστηριοποίησης των Ελλήνων επενδυτών, άρχισε να κεντρίζει το ενδιαφέρον πολλών επιχειρήσεων. Εκτός από την πρωτοπόρο στα μονωτικά υλικά Fibran που εδώ και χρόνια δραστηριοποιείται στην Πορτογαλία, πρόσφατα ανέπτυξαν δράση στη χώρα μας δύο μεγάλοι ελληνικοί ξενοδοχειακοί όμιλοι, SANI/IKOS και Domes Resort, εταιρίες του ναυπηγοεπισκευαστικού κλάδου, καθώς και ο όμιλος καλλυντικών Sarantis.
Μέσω του MADE IN PORTUGAL naturally, πραγματοποιήσατε πρόσφατα μια πολύ ενδιαφέρουσα εκδήλωση. Μιλήστε μας για τα αποτελέσματα που υπήρξαν από αυτήν αλλά και για το εάν σχεδιάζονται και άλλες παρόμοιες δράσεις από την πρεσβεία της Πορτογαλίας.
Πρόκειται για μια πρωτότυπη ιδέα. Προέκυψε λόγω της πανδημίας. Από τη στιγμή που οι επιχειρηματικές αποστολές ακυρώθηκαν και τα ταξίδια δυσκόλεψαν, σκεφθήκαμε να διακοσμήσουμε την Πρεσβευτική κατοικία με πορτογαλικά προϊόντα ώστε να καλούμε Έλληνες επαγγελματίες του κλάδου κατοικία/contract να τα γνωρίσουν από κοντά. Στην πρωτοβουλία μας ανταποκρίθηκαν 24 πορτογαλικά εργοστάσια επίπλων, χαλιών, φωτιστικών, λευκών ειδών, μαχαιροπίρουνων, πιάτων, πορσελάνης και διακοσμητικών. Επιλεγμένα προϊόντα ΜADE IN PORTUGAL naturally.
Εγκαινιάσαμε τη δράση αυτή το Μάιο του 2021, παρουσία του Υφυπουργού Εξωτερικών για τη Διεθνοποίηση της Πορτογαλίας, ενώ ακολούθησαν μέχρι σήμερα άλλες πέντε συνολικά εκδηλώσεις αμιγώς για τον κλάδο κατοικία/contract. Επιπλέον, προβάλαμε τα καλαίσθητα και επιλεγμένα αυτά προϊόντα και στο πλαίσιο άλλων εκδηλώσεων μας (cross selling), που αφορούσαν σε γευσιγνωσία κρασιών και στη τουριστική προβολή της Πορτογαλίας.
Τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα είναι πολύ θετικά. Η Πορτογαλία γίνεται ευρύτερα γνωστή ως χώρα που κατασκευάζει και εξάγει ποιοτικά και μοντέρνα εμπορεύματα. H πρωτοβουλία αυτή δε θα υλοποιείτο χωρίς την ουσιαστική συμβολή της Πρέσβη της Πορτογαλίας, κυρίας Helena Paiva, που δέχθηκε να διαμορφώσει την πρεσβευτική κατοικία, στην πραγματικότητα, σε show room και να ανοίγει τακτικά τις πόρτες της στους προσκεκλημένους μας.
Το επόμενο μεγάλο project που ετοιμάζουμε, με την επωνυμία MADE IN PORTUGAL naturally – Portuguese Sustainable Fashion by Greek Emerging Designers, έχει σχέση με τη βιώσιμη μόδα. Δώδεκα εργοστάσια της Πορτογαλίας προσέφεραν, δωρεάν, στους φοιτητές της Σχολής μόδας Athens Fashion Club, ανακυκλώσιμα υφάσματα για να ετοιμάσουν την κολεξιόν τους η οποία θα παρουσιαστεί πρώτα στη διεθνή έκθεση Modtissimo στο Πόρτο (6-7 Σεπτεμβρίου) και αμέσως μετά στην Αθήνα, σε catwalk στην Πρεσβευτική κατοικία. Θα ακολουθήσει η παρουσία μας στην εβδομάδα μόδας Athens Xclusive Designers Week.
Θα ήθελα να μας δώσετε μια εικόνα από την οικονομική κατάσταση στην οποία βρίσκεται, αυτή τη στιγμή, η Πορτογαλία, αλλά και από το επιχειρηματικό/startup περιβάλλον της.
Η οικονομική σταθερότητα αντικατοπτρίζεται στις πρόσφατες προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τους ρυθμούς ανάπτυξης της πορτογαλικής οικονομίας το 2022, με αύξηση 5,8% του ΑΕΠ, η μεγαλύτερη μεταξύ των κρατών μελών και διπλάσια του μέσου όρου της ΕΕ. Ο ρυθμός επενδύσεων εξακολουθεί υψηλός, η ανεργία κυμαίνεται στο 6%. Υπάρχει πάντα η σκιά της ενεργειακής κρίσης ως ανασταλτικός παράγοντας σε όλη την Ευρώπη, ιδιαίτερα μετά τις επιπτώσεις της πανδημίας.
Σημαντικός μοχλός ανάπτυξης είναι η στροφή της Πορτογαλίας στις νέες τεχνολογίες, στην έρευνα και καινοτομία, στην ηλεκτροκίνηση και στη δημιουργία ενός δυναμικού οικοσυστήματος startups που επιβραβεύει τη δημιουργικότητα των νέων ανθρώπων. Δεν είναι λοιπόν τυχαίο που φιλοξενούμε εδώ και χρόνια στη Λισσαβόνα το Websummit, τη σπουδαιότερη εκδήλωση του χώρου παγκοσμίως, το θεωρούμενο ως το Davos των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνίας.
Κλείνοντας, καθώς βρισκόμαστε στο καλοκαίρι, είναι η Ελλάδα ένας από τους προορισμούς που προτιμούν οι Πορτογάλοι; Η και το αντίστροφο, με Έλληνες στην Πορτογαλία; Υπάρχει κάποια στατιστική εικόνα;
Η ιστορία, η θάλασσα, τα νησιά και η μεσογειακή διατροφή, σε συνδυασμό με την απευθείας αεροπορική σύνδεση Αθήνας-Λισσαβόνας όλο το χρόνο και Αθήνας-Πόρτο τους καλοκαιρινούς μήνες, έχουν καταστήσει την Ελλάδα τουριστικό προορισμό ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για τους Πορτογάλους. Ταυτόχρονα και οι Έλληνες άρχισαν να ανακαλύπτουν τη χώρα των εξερευνητών.
Αν και οι τουριστικές ροές είναι ακόμη χαμηλές, είναι ενθαρρυντική η αυξητική τάση που παρατηρείται. Το 2019, πάνω από 70 χιλιάδες Πορτογάλοι επισκέφθηκαν την Ελλάδα, ενώ περίπου 40 χιλιάδες Έλληνες πήγαν στην Πορτογαλία. Οι ταξιδιώτες γυρίζουν με τις καλύτερες εντυπώσεις, ενθουσιασμένοι από τη φιλοξενία, τα μαγευτικά τοπία, το καλό κρασί και το εξαιρετικό φαγητό. Νιώθουν, όπως μας λένε, σαν στο σπίτι τους.
Είναι αυτή η αμοιβαία αγάπη και εκτίμηση που ενώνει τους δύο λαούς, εκτός από τη θάλασσα και τη ναυτική παράδοση, που προσπαθούμε να κεφαλαιοποιήσουμε ώστε να προωθήσουμε ακόμη παραπάνω τις πολιτικές, οικονομικές, εμπορικές και πολιτιστικές σχέσεις μεταξύ της Ελλάδας και της Πορτογαλίας.