Η Ιερά Μητρόπολη Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος ανήκε στις αρχαιότερες και σημαντικότερες επισκοπές του Ανατολικού Ρωμαϊκού Κράτους. Οι απαρχές της εντοπίζονται τουλάχιστον στις αρχές του 5ου αιώνα μ.Χ.
Ήδη όμως νωρίτερα από την περίοδο αυτή οι Πιεριείς είχαν δεχτεί το κήρυγμα του Αποστόλου Παύλου, ο οποίος αφού διήλθε από τον Κολινδρό, το Αιγίνιο και τη Μεθώνη, κατέληξε στο λιμάνι της Π΄ύδνας, απ’ όπου και απέπλευσε για την Αθήνα κατά τη Β΄ ιεραποστολική του περιοδεία. Τον 7ο αιώνα η επισκοπή Κίτρους ή Πύδνης, υπαγόταν στο Αποστολικό Βικαριάτο Θεσσαλονίκης. Με την υπαγωγή της Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης στην κανονική δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου, η επισκοπή Κίτρους προσέλαβε όλως εξέχουσα θέση ανάμεσα στις επισκοπές που εξαρτώνταν από το Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης και ο επίσκοπος Κίτρους, πρώτος τη τάξει μετά τον Θεσσαλονίκης, φέρει τον τίτλο «Πρωτόθρονος Θεσσαλονίκης» (10ος αιώνας). Επί Λατινοκρατίας και Τουρκοκρατίας πολλοί ιεράρχες της υπήρξαν λόγιοι και εθνομάρτυρες.
Η Πιερία διαθέτει πλούτο παλαιοχριστιανικών, βυζαντινών και μεταβυζαντινών μνημείων που την καθιστούν πόλο έλξης τουριστών. Ξεκινώντας από το Αρχαίο Δίον έχει κανείς τη δυνατότητα να περιηγηθεί στα ερείπια της παλαιοχριστιανικής βασιλική του 4ου αιώνα που αποδεικνύει ότι οι Πιεριείς ασπάζονται επισήμως το Χριστιανισμό από την περίοδο αυτή. Το Δίον μάλιστα έγινε έδρα επισκοπής με επίσκοπο τον Παλλάδιο. Στη συνέχεια, στις Λουλουδιές Κίτρους θαυμάζουμε τα ερείπια οχυρωμένου επισκοπικού συγκροτήματος του 5ου – 6ου αιώνα μ. Χ. Το συγκρότημα ιδρύθηκε ως έδρα της επισκοπής Πύδνης στη θέση ενός παλαιού σταθμού της αρχαίας οδού Θεσσαλονίκης Πύδνης. Περιελάμβανε περίβολο με τέσσερις πύργους που περιέβαλε μία τρίκλιτη βασιλική και επισκοπικό μέγαρο. Την εποχή του Ιουστινιανού διευρύνθηκε με την κατασκευή αποθηκών, εργαστηρίου παραγωγής κρασιού και ελαιοτριβείου. Καταστράφηκε από σεισμό τον 6ο αιώνα μ. Χ. και εγκαταλήφθηκε οριστικά τον 9ο αιώνα λόγω Βουλγαρικών επιδρομών.
Αργότερα, στον 11ο αιώνα, ιδρύονται στην Πιερία το ιστορικό μοναστήρι της Πέτρας και η εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην Κονταριώτισσα με εξαιρετικό διάκοσμο στο θόλο της.
Το 14ο αιώνα θεμελιώνεται το μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου στη Ρητίνη όπου κανείς μπορεί να θαυμάσει χαρακτηριστικές τοιχογραφίες της περιοχής της Μακεδονίας και συγκεκριμένα από την πρώτη φάση του ναού του 14ου αιώνα και από τη δεύτερη του 16ου αιώνα.
Το 16ο αιώνα ιδρύθηκε το μοναστήρι του Αγίου Διονυσίου στον Όλυμπο. Λίγο αργότερα θεμελιώνεται το μονύδριο της Αγίας Τριάδας (σήμερα λειτουργεί ως εξωκλήσι) στη Βροντού Πιερίας, ως μετόχι της Μονής. Εδώ συναντάμε δύο στρώματα αγιογραφιών μεταβυζαντινής περιόδου. Η προσφορά του μοναστηριού του Αγίου Διονυσίου υπήρξε σημαντική για 400 συνεχόμενα χρόνια και τα ερείπια του μοναστηριακού συγκροτήματος αποδεικνύουν τη σπουδαιότητά του. Καταστράφηκε το 1943 από Γερμανούς. Την ίδια περίοδο κτίστηκε το νεότερο μοναστήρι του Αγίου.
Το 17ο αιώνα χτίζεται το μοναστήρι Κανάλων στον Όλυμπο, αφιερωμένο στη γέννηση της Μητέρας του Θεού. Το 18ο αιώνα θεμελιώνονται οι εκκλησίες του Αγίου Νικολάου στην παλιά Βροντού, της Αγίας Παρασκευής στην Άνω Μηλιά και του Αγίου Αθανασίου στην Άνω Σκοτίνα. Στο τελευταίο μνημείο εντύπωση προκαλεί η παράσταση της Δευτέρας Παρουσίας στο νάρθηκα του ναού και το ξύλινο τέμπλο αυτού.
Στον Πλαταμώνα τέλος, τοπωνύμιο που παρουσιάζεται πρώτη φορά σε Χρυσόβουλο του βυζαντινού αυτοκράτορα Αλεξίου Κομνηνού Α΄, χτίζεται το 13ο αιώνα κάστρο στη θέση της μεσοβυζαντινής οχύρωσης της πόλης με σκοπό τον έλεγχο του περάσματος από τη Μακεδονία στη Θεσσαλία. Το κάστρο καταλαμβάνεται διαδοχικά από τους Κομνηνούς, τους Παλαιολόγους, τους Τούρκους, τους Ενετούς, τους Έλληνες και τους Γερμανούς.
Στην Πιερία έχει κανείς τη δυνατότητα να περιηγηθεί σε μνημεία του Χριστιανικού πολιτισμού και της νεότερης Χριστιανικής τέχνης που αδιάκοπα ξεδιπλώνουν την ιστορία αιώνων από τον 5ο αι. μ. Χ. έως και τις αρχές του 19ου αιώνα.
Ενημέρωση από την εβδομαδιαία εφημερίδα Επτά. Οι ειδήσεις της Κατερίνης και της Πιερίας με ένα κλικ.
Ακολουθήστε μας:
FB: Εφημερίδες Επτά & Πολιτεία
YouTube: Εφημερίδες Επτά & Πολιτεία
Instagram: efimerides_epta_politeia
Οι ειδήσεις της Κατερίνης και της Πιερίας με ένα κλικ.
