Κων/νος Σαλαβάτης
Πτυχιούχος Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας ΑΠΘ.
Κάτοχος Μεταπτυχιακού τίτλου στις Αγγλικές και Αμερικανικές Σπουδές.
Οι άνθρωποι έχουν χτίσει «Τοίχους» και συνήθισαν να ζουν στην απομόνωση. Το Death Stranding είναι ένα εντελώς καινούριο είδος παιχνιδιού δράσης, όπου ο στόχος του παίκτη είναι να επανασυνδέσει απομονωμένες πόλεις και μια κατακερματισμένη κοινωνία. Όλα τα στοιχεία, ακόμα και η ιστορία και το gameplay, είναι δεμένα μαζί με το θέμα της «κλωστής», της διασύνδεσης. Ως ο Sam Porter Bridges, θα προσπαθήσεις να γεφυρώσεις αυτούς τους διαχωρισμούς και μέσα από αυτό, να δημιουργήσεις νέους δεσμούς, «κλωστές», με άλλους παίκτες στον κόσμο. Μέσα από την εμπειρία που θα σου προσφέρει το παιχνίδι, ελπίζω πως θα καταλάβεις την πραγματική σημασία της διασύνδεσης με άλλους ανθρώπους. –Hideo Kojima
Διαβάζετε αυτό το άρθρο Δευτέρα 11 Νοεμβρίου 2019. Το Death Stranding έχει κλείσει 3 μέρες στην αγορά μετά την κυκλοφορία του την Παρασκευή.
«Αν είναι δυνατόν με αυτό το παιχνίδι. Έχει μονοπωλήσει τον διάλογο στη βιομηχανία των βιντεοπαιχνιδιών. Ακόμα και στις ειδήσεις εμφανίζεται! Είναι τόσο καλό;»
Ναι. Η ποιότητα του δεν βρίσκεται όμως στους άξονες πάνω στους οποίους κρίνεται παραδοσιακά ένα βιντεοπαιχνίδι. Γραφικά, gameplay, μουσική, σενάριο. Τα έχει αυτά, ναι. Σε κάποια υπερτερεί και σε κάποια άλλα υστερεί.
«Ε τότε που βρίσκεται η ποιότητα του;»
Στο πολιτιστικό του κεφάλαιο ως ολόφρεσκο είδος βιντεοπαιχνιδιού, στα ηθικά και πολιτικά του μηνύματα και στην αγνή καλλιτεχνική έκφραση του δημιουργού του. Ο ντόρος γίνεται γιατί το μυαλό το οποίο γέννησε αυτή την ιδέα είναι συνώνυμο της καινοτομίας και της διαχρονικής καλλιτεχνικής δημιουργίας, κάτι που συνηθίζω να αποκαλώ forever art (μτφ. τέχνη για πάντα), τέχνη που θα μείνει για πάντα ανεξίτηλη στο μυαλό και την καρδιά του παραλήπτη των μηνυμάτων. Είναι το μυαλό που αφήνει το σημάδι του σε κάθε έργο τέχνης του, δίνοντας σου να καταλάβεις πως δεν το κουνάει το χρήμα, αλλά το όραμα. Ο Hideo Kojima έχει αποκτήσει cult status … και όχι μόνο στη βιομηχανία των βιντεοπαιχνιδιών! Μετά το επεισοδιακό διαζύγιο του σπουδαίου δημιουργού του παγκοσμίως καταξιωμένου Metal Gear Solid franchise με την KONAMI, την ίδρυση της Kojima Productions και την λευκή επιταγή-πρόταση της Sony για συνεργασία, ο Kojima ξέφυγε από το «χωριό» της μικρής αυτής (σχετικά πάντα με αυτή του κινηματογράφου ή της μουσικής) βιομηχανίας. «Έφτιαχνα παιχνίδια για 30 χρόνια και ξαφνικά δεν είχα τίποτα. Ούτε γραφείο, ούτε προσωπικό, ούτε υλικά, ούτε πράγματα για να δουλέψω, ούτε καν μηχανήματα», είχε πει μετά το διαζύγιο με την KONAMI. Τι είχε; Διασυνδέσεις. Κρατήστε αυτή τη λέξη.
Πως είναι όταν ένας άνθρωπος που ζει για να δημιουργεί χάσει τη δυνατότητα να το κάνει; Τυπικά νεκρός. Το πνευματικό του παιδί, τα παιχνίδια Metal Gear Solid δεν ήταν πλέον δικά του. Ανήκαν όλα στην KONAMI. Δεν είχε τίποτα. Εκτός από σχέσεις με ανθρώπους. Έκανε ταξίδια. Συνάντησε τους φίλους του στη βιομηχανία. Από τον Οσκαρικό Guillermo Del Toro, μέσω του οποίου γνώρισε τον πασίγνωστο Norman Reedus τουThe Walking Dead και τον Mads Mikkelsen του Hannibal, μέχρι και την φημισμένη εταιρία ανάπτυξης βιντεοπαιχνιδιών Guerilla Games. Ζήτησε να συνεργαστούν. Άπλωσε το χέρι για βοήθεια. Και η βοήθεια του δόθηκε απλόχερα. Στάθηκε στα πόδια του για πρώτη φορά εδώ και πολύ καιρό. Νοίκιασε κάποια γραφεία στο Τόκυο, τηλεφώνησε σε κάποιους από το παλιό του προσωπικό που ήταν διατεθειμένοι να αφήσουν την KONAMI για να τον ακολουθήσουν και γύρισε σελίδα στην ιστορία της ζωής του. Στο μυαλό του υπήρχε μόνο η λέξη που τον κράτησε ζωντανό και ενεργό. Διασυνδέσεις.
Ο Kobo Abe, ένας Ιάπωνας σουρεαλιστής δραματουργός και συγγραφέας είχε γράψει παλιότερα ένα μικρό διήγημα με τίτλο Nawa (μτφ. κλωστή αλλά και σχοινί). Το Death Stranding ξεκινάει με ένα απόφθεγμα από αυτήν την ξεχασμένη ιστοριούλα της ιαπωνικής κουλτούρας: «Το σχοινί, μαζί με το ξύλο, είναι δύο από τα αρχαιότερα εργαλεία της ανθρωπότητας. Το ξύλο για να κρατάει το κακό μακριά, το σχοινί για να φέρνει το καλό δίπλα μας. Ήταν οι πρώτοι μας φίλοι, δικά μας κατασκευάσματα. Όπου υπήρχαν άνθρωποι υπήρχαν το σχοινί και το ξύλο.» Που κολλάει αυτό σε ένα βιντεοπαιχνίδι; «Τα περισσότερα από τα εργαλεία σε βιντεοπαιχνίδια δράσης είναι ξύλα. Χτυπάς, πυροβολείς, κλωτσάς. Η επικοινωνία επιτυγχάνεται πάντα μέσα από αυτά τα ξύλα. Θέλω οι άνθρωποι να επικοινωνούν όχι με ξύλα, αλλά με σχοινιά». Η φράση αυτή αποτελεί τον πυρήνα της επαναστατικής ιδέας του Kojima και την αρχή της αλλαγής που θα φέρει στη βιομηχανία.
Σε ένα βιντεοπαιχνίδι, ο τρόπος με τον οποίο ο παίκτης αλληλεπιδρά με το περιβάλλον είναι συνήθως η μάχη. Και αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό. Τα βιντεοπαιχνίδια μπορούν να προσφέρουν ώρες ψυχαγωγίας και ψυχολογικής απόδρασης. Γιατί όμως να μην μπορείς να αλληλεπιδράς και διαφορετικά; Χωρίς τη χρήση βίας; Χωρίς να «διώχνεις» το κακό, αλλά «τραβώντας» το καλό με το μεταφορικό «σχοινί» του δημιουργού; Αυτή είναι η ψυχή του Death Stranding. Αυτή η ταοϊστική ιδέα της συνύπαρξης του καλού και του κακού που θυμίζει τα έργα της ασύγκριτης συγγραφέως Ursula Le Guin είναι που το κάνει να ξεχωρίζει σαν τη μύγα μες στο γάλα από ΟΛΑ τα υπόλοιπα βιντεοπαιχνίδια σήμερα. Σε ένα αρνητικά φορτισμένο κοινωνικοπολιτικό κλίμα που δίνει έμφαση στο «ξύλο», ο Hideo σου θυμίζει πως μπορείς να χρησιμοποιήσεις το «σχοινί».
Ονομάζει το νέο είδος βιντεοπαιχνιδιού που εισάγει το Death Stranding, παιχνίδι κλωστής (Strand Game). Όπως το σχοινί που αποτελείται από πολλές κλωστές που συνδέονται μεταξύ τους. Όπως εκείνες τις διασυνδέσεις που σήκωσαν τον Hideo στα πόδια του όταν έπεσε. Έτσι και στο παιχνίδι, αν και είσαι μόνος (μιας και είναι singleplayer), δεν είσαι ποτέ πραγματικά απομονωμένος. Με ένα πρωτοποριακό σύστημα online επικοινωνίας όλων των χρηστών του Death Stranding, ο κόσμος γύρω σου αλλάζει μέσα από την συνύπαρξη σου με άλλα άτομα που έχουν ξεκινήσει και αυτοί το ταξίδι για να ενώσουν τις κατακερματισμένες Ηνωμένες Πόλεις της Αμερικής. Χωρίς να αλληλεπιδράς μπαίνοντας στο παιχνίδι του άλλου, επικοινωνείς έμμεσα με άλλους παίκτες, βοηθάς και βοηθιέσαι. Για να περάσεις το θεόρατο βουνό που βλέπεις απέναντι σου κάποιος σου έχει αφήσει μια σκάλα (την άφησε όταν πέρασε από εκείνο το σημείο στο δικό του παιχνίδι). Ή αφήνεις εσύ μία για να βοηθήσεις τον επόμενο που θα περάσει από εδώ. Μοιράζεστε υλικά για να χτίσετε δρόμους, φτιάχνετε καταφύγια, γέφυρες, σταθμούς φόρτισης για τα εργαλεία σας. Αλλάζετε το περιβάλλον με το σχοινί. Αν παίξεις το Death Stranding χωρίς αυτή την πρωτοποριακή online κοινωνική συνύπαρξη θα δυσκολευτείς πάρα πολύ. Για τους λάτρεις των παιχνιδιών δράσης υπάρχουν και τα … ξύλα. Τα όπλα δε λείπουν από το παιχνίδι. Δεν είναι όμως η λύση. Το να σκοτώσεις στο Death Stranding έχει τρομερές συνέπειες. Σε ποιο παιχνίδι μέχρι τώρα υπήρχαν σοβαρότατες επιπτώσεις όταν σκοτώνεις; Δε μου έρχεται κάποιο στο μυαλό. Εδώ υπάρχουν. Το Death Stranding ξεφεύγει από την κλασική μανιχαϊστική φιλοσοφία των βιντεοπαιχνιδιών δράσης, την λογική δηλαδή του «βρίσκω τον κακό και τον σκοτώνω». Και κακά τα ψέματα, γι’ αυτό και μόνο αξίζει τη θέση του στη βιομηχανία.
Η ψυχή αυτού του παιχνιδιού είναι να μας κάνει πιο ανθρώπους σε μια κοινωνία που μας έχει καταντήσει ζώα απέναντι στον συνάνθρωπο μας. Είναι να μας δείξει πόσο μεγαλύτερο νόημα έχει η ζωή όταν τη ζούμε με άλλους. Βοηθώντας τους άλλους. Απλώνοντας το χέρι με το σχοινί για να σηκώσουμε αυτούς που έχουν ανάγκη. Πόσο πιο σημαντικό είναι το να χαιρόμαστε με τις επιτυχίες των άλλων, αντί να τις ζηλεύουμε. Πόσο πιο σημαντικό είναι να αλληλεπιδρούμε με τον πραγματικό κόσμο με το σχοινί, δημιουργώντας δεσμούς, και όχι με το ξύλο, καταστρέφοντας διασυνδέσεις. Χωρίς να σε εγκλωβίζει ιδεολογικά με δογματικές απόψεις και λόγια, σου μαθαίνει πρακτικά τον δρόμο της συνύπαρξης και σε χαϊδεύει απαλά στο κεφάλι σαν ένας περήφανος γονιός.
Το Death Stranding είναι σχεδιασμένο έτσι ώστε να μπορέσουν να το παίξουν ακόμα και εκείνοι που δεν συνηθίζουν να παίζουν βιντεοπαιχνίδια. Υπάρχει very easy mode για τους σινεφίλ, όπως ανέφερε ο Kojima. Αυτό το παιχνίδι το περιμένω χρόνια. Δε θα είναι το καλύτερο βιντεοπαιχνίδι όλων των εποχών, γιατί δεν είναι κλασικό βιντεοπαιχνίδι. Δε θα αρέσει σε όλους. Πολλοί θα το βαρεθούν. Όπως πρόσεξα και με τον δημόσιο διάλογο γύρω από τα σχόλια του Scorsese για τις ταινίες της Marvel, ο κόσμος δε θέλει αλλαγές και επαναστάσεις στις εμπειρίες του. Θέλει το ίδιο πράγμα ξανά και ξανά. Το ασφαλές δεν προβληματίζει άλλωστε και το τελευταίο πράγμα που ζητάει ο κόσμος σήμερα είναι να προβληματιστεί. Για μένα όμως το Death Stranding, όπως είχα πει και για το The Shape of Water (2017) του Del Toro (ο οποίος έχει σημαντικό ρόλο στην ιστορία του Death Stranding, μιας και είναι πολύ καλός φίλος του Kojima) είναι το σημαντικότερο βιντεοπαιχνίδι που έχει βγει για τον σύγχρονο κόσμο γιατί σπάει τα παραδοσιακά καλούπια και κουβαλάει, όπως ο Sam τα δέματα στο παιχνίδι, την πολιτική δύναμη της συνύπαρξης και της διασύνδεσης που είναι αυτό που χρειάζεται ο πλανήτης αυτή τη στιγμή.
Εκατομμύρια ζητωκραυγάζουν τον πολεμιστή
που χύνει αίμα στην αρένα,
ενώ εκείνος που θέλει την ειρήνη
γελοιοποιείται και ξεφτιλίζεται.
Πρέπει οι καρδιές να υποφέρουν για πάντα
από την άγνοια και την απληστία;
Μπορούν οι βόμβες να θεραπεύσουν τις ψυχές μας
ή να αφήσουν ελεύθερα τα πνεύματα μας; – Aberjhani (The Black Skylark)
Οι ειδήσεις της Κατερίνης και της Πιερίας με ένα κλικ.
