Ο Γεωπόνος Βασίλης Έξαρχος ο οποίος είναι γνωστός με την ενασχόληση του με
την καλλιέργεια του Ακτινιδίου, μας παρουσιάζει αυτή τη φορά τα βασικά
μορφολογικά και φυσιολογικά χαρακτηριστικά που διαφοροποιούν τα πράσινα
(Actinidiadeliciosa) τα κίτρινα(Actinidiachinensis)και τα
κόκκινα(Actinidiachinensis)ακτινίδια(φωτογραφία Νο.1).
Επειδή τα κόκκινα ακτινίδια αποτελούν υποείδος των κίτρινων ακτινιδίων από τα
οποία προέρχονται με γενετική επιλεκτική βελτίωση και επειδή η επέκταση τους
παγκοσμίως είναι ακόμα σχετικά μικρή, στο άρθρο αυτό θα ασχοληθούμε μόνο με
τα δύο πρώτα είδη.
Σύμφωνα με τον κ. Έξαρχο, η σύγκριση των δύο ειδών μπορεί να
πραγματοποιηθεί σε πολλαπλά επίπεδα, ωστόσο οι κύριες διαφορές αφορούν τη
μορφολογία, την ανθεκτικότητα, τις κλιματικές απαιτήσεις, την συντηρησιμότητα,
τα οργανοληπτικά-διατροφικά χαρακτηριστικά, τα τεχνοοικονομικά τους
χαρακτηριστικά και την γεύση τους.
ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ
Το πράσινο ακτινίδιο παρουσιάζει αυξημένη παρουσία σε τριχύδια σε όλη την
επιφάνεια των φυτικών του ιστών, σε σχέση με το κίτρινο που δεν έχει καθόλου
τριχώματα(φωτογραφία Νο.2).
Επίσης, η μεγαλύτερη ανθοφορία των κίτρινων ποικιλιών συνεπάγεται
αυξημένες ανάγκες για αραίωμα, γεγονός που επιβαρύνει αρκετά το κόστος
παραγωγής.
ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ
Το προηγούμενο χαρακτηριστικό των τριχωμάτων προσδίδει στο πράσινο
ακτινίδιο μεγαλύτερη ανθεκτικότητα απέναντι στην έντονη ηλιακή
ακτινοβολία, στις υψηλές θερμοκρασίες, αλλά και σε εντομολογικές ή
φυτοπαθολογικές προσβολές. Αντίθετα το κίτρινο ακτινίδιο, λόγω της σχεδόν
λείας επιδερμίδας του, εμφανίζει μεγαλύτερη ευαισθησία σε υδατικό στρες και
εγκαύματα καρπών. Ως εκ τούτου, η εγκατάσταση φυτειών κίτρινου ακτινιδίου
ΠΡΟΫΠΟΘΕΤΕΙ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΑΝΤΙΧΑΛΑΖΙΑΚΩΝ ΔΙΚΤΥΩΝ, τα οποία εκτός
από την προστασία από το χαλάζι, προσφέρουν και σκίαση, μειώνοντας έμμεσα
τις ανάγκες των φυτών σε νερό μέσω ρύθμισης της διαπνοής.
ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ
Από κλιματολογικής άποψης, το κίτρινο ακτινίδιο απαιτεί μικρότερη περίοδο
ψύχους τον χειμώνα περίπου 350–450 ώρες κάτω των 7°Cγια τον ομαλό
“σπάσιμο” του λήθαργου, σε αντίθεση με το πράσινο που χρειάζεται
700–800 ώρες. Η παράμετρος αυτή αποκτά ιδιαίτερη σημασία υπό τις συνθήκες
της κλιματικής αλλαγής, καθώς σε περιοχές με ήπιο χειμώνα η καλλιέργεια
πράσινων ποικιλιών ενδέχεται να καταστεί λιγότερο αποδοτική, οδηγώντας
σταδιακά σε αντικατάσταση από τις κίτρινες.
Επιπλέον, η λεπτή επιδερμίδα του κίτρινου καρπού το καθιστά πιο ευάλωτο σε
μηχανικές καταπονήσεις (π.χ. από άνεμο ή τριβές), γεγονός που αποκλείει την
εγκατάστασή του σε ανεμόπληκτες περιοχές.
ΣΥΝΤΗΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ
Από πλευράς συντήρησης, τα πράσινα ακτινίδια εμφανίζουν μεγαλύτερη
μετασυλλεκτική αντοχή και καλύτερη διατηρησιμότητα στους θαλάμους
ψύξης.
ΟΡΓΑΝΟΛΗΠΤΙΚΑ – ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
Τα κίτρινα ακτινίδια υπερτερούν ελαφρώς διατροφικά, παρουσιάζοντας
υψηλότερες συγκεντρώσεις βιταμίνης C και άλλων αντιοξειδωτικών συστατικών,
στοιχείο που συμβάλλει στην αυξημένη εμπορική τους αξία και στις υψηλότερες
τιμές που σημειώνουν στην παγκόσμια αγορά.
ΤΕΧΝΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι περισσότερες κίτρινες ποικιλίες διατίθενται μέσω
συστήματος “συμβολαιακής” παραγωγής. Οι εταιρείες που αναπτύσσουν και
διαχειρίζονται τα δικαιώματα αυτών των ποικιλιών πωλούν το πολλαπλασιαστικό
υλικό αποκλειστικά σε συμβεβλημένους παραγωγούς, οι οποίοι δεσμεύονται να
διαθέτουν τη συγκομιδή τους στις ίδιες εταιρείες. Το στοιχείο αυτό διαφοροποιεί
πλήρως την εμπορική πρακτική σε σχέση με τις ελεύθερα καλλιεργούμενες
πράσινες ποικιλίες.
ΓΕΥΣΗ
Σημαντική παραμένει και η διαφοροποίηση στη γεύση όπου το πράσινο ακτινίδιο
χαρακτηρίζεται από όξινο και δροσερό προφίλ, ενώ το κίτρινο διαθέτει σαφώς πιο
γλυκιά γεύση. Η προτίμηση μεταξύ των δύο τύπων είναι ωστόσο υποκειμενική και
εξαρτάται από τις καταναλωτικές συνήθειες κάθε αγοράς, με τις βόρειες χώρες να
διατηρούν ιστορικά προτίμηση προς το πράσινο ενώ οι χώρες της Ασίας στο
κίτρινο.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Σύμφωνα με τον κ. Έξαρχο, το κάθε είδος του ακτινιδίου θα δημιουργήσει
διαφορετικό καταναλωτικό κοινό και ελάχιστα θα ανταγωνιστεί το ένα το
άλλο. Αυτό βέβαια συνεπάγεται όπως έχουμε γράψει και σε προγενέστερα άρθρα
ότι
…”ΟΙ ΤΙΜΕΣ ΠΩΛΗΣΗΣ ΤΑ ΕΠΟΜΕΝΑ ΧΡΟΝΙΑ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΣΕ ΠΟΛΥ ΚΑΛΑ
ΕΠΙΠΕΔΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΑΡΑΓΩΓΟ ΣΕ ΟΛΑ ΤΑ ΕΙΔΗ ΤΩΝ ΑΚΤΙΝΙΔΙΩΝ”…
ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΣΙΜΠΟΝΙΔΗΣ
