Άρθρο γνώμης
Του Δημητρίου Δημηνά
Δικηγόρου
Ο δάσκαλος, από τη στοιχειώδη μέχρι την ανώτατη εκπαίδευση, αποτελούσε πάντοτε για τους διδασκομένους σημείο αναφοράς, αξιολόγησης και κατάταξης στη συνείδησή τους ανάλογα με τον επηρεασμό που είχε η προσωπικότητα τoυ συγκεκριμένου δασκάλου στην πορεία της δικής τους ανέλιξης και σταδιοδρομίας.
Οι μεγαλύτεροι στην ηλικία φέρνουν συχνά στη μνήμη τους δασκάλους εκείνους, που με τις γνώσεις, το κύρος, το ήθος και την αυθεντία τους σημάδευσαν τη μαθησιακή ζωή τους και τους μετάγγισαν με την όλη βιωτή τους, πέραν των χρηστικών γνώσεων, γνήσια υποδείγματα ανιδιοτελούς αγάπης, αξιοπρέπειας και ανθρωπιάς και πρότυπα πνευματικών και ηθικών αξιών, που έμειναν βαθειά χαραγμένα στη συνείδησή τους. Τέτοιοι δάσκαλοι, που δυστυχώς σπανίζουν σήμερα, αποτελούσαν αντικείμενο θαυμασμού και μίμησης από μαθητές και φοιτητές, καθώς τους εξόπλιζαν με τα απαραίτητα εφόδια για την επιτυχία τους στη ζωή.
Στις μέρες μας που τα πάντα αμφισβητούνται και υποβαθμίζονται έχει εκπέσει το κύρος και η αυθεντία των εκπαιδευτικών, αφού ήδη η αξιολόγηση, η αξιοκρατία και η αριστεία έχουν εκλείψει από το εκπαιδευτικό μας σύστημα με τις παρεμβάσεις και «μεταρρυθμίσεις» των εκάστοτε Υπουργών Παιδείας με τάση της ισοπέδωσης των παραδεδεγμένων αξιών του μορφωτικού ιδεώδους προς τα κάτω. Έχουμε φθάσει στο επαίσχυντο σημείο στη χώρα μας κάποιοι δάσκαλοι και μάλιστα πανεπιστημιακοί να γίνονται αντικείμενο επιθέσεων, εμπαιγμού και γελοιοποίησης από τους υποτιθεμένους αυριανούς επιστήμονες και ηγέτες. Οπωσδήποτε, ως ένα βαθμό, ευθύνονται για την κατάσταση αυτή εκείνοι οι «δημοκρατικοί» εκπαιδευτικοί που παραχώρησαν πολλές ελευθερίες και δικαιώματα στους μαθητές χωρίς να απαιτούν αντίστοιχες υποχρεώσεις.
Παρήγορο πάντως είναι το γεγονός ότι η πλειονότητα των μαθητευομένων εξακολουθεί να επιθυμεί να έχει δασκάλους αξιόλογους, εξοπλισμένους με παραδοσιακές αρχές και αξίες. Το συμπέρασμα αυτό προέκυψε από πρόσφατη διεθνή έρευνα που έγινε μεταξύ μαθητών 50 κρατών στους οποίους τέθηκε το ερώτημα «ποιον θεωρούν ως καλό δάσκαλο». Κατά συντριπτική πλειοψηφία οι μαθητές έδωσαν ως χαρακτηριστικά του ιδεώδους εκπαιδευτικού συνοπτικά τα εξής. «Ο καλός δάσκαλος είναι αυτός που είναι τέλεια καταρτισμένος στο αντικείμενο που διδάσκει, καθιστά ευχάριστη και συναρπαστική τη διδασκαλία, φροντίζοντας να κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον των μαθητών. Επιμελείται με ιδιαίτερη φροντίδα τους αδύναμους μαθητές, τους οποίους ενθαρρύνει να βελτιωθούν. Δεν μένει μόνο στη μετάδοση ξερών γνώσεων, αλλά παρέχει εφόδια και αξίες στους μαθητές για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της ζωής. Έχει ο ίδιος ήθος, αξιοπρέπεια, σωφροσύνη και ανιδιοτελή αγάπη προς όλους ανεξαιρέτως τους μαθητές. Είναι ανεκτικός και συγκρατημένος έναντι των μαθητών, τους οποίους πρέπει να ακούει με προσοχή, χωρίς να τους ειρωνεύεται και τους προσβάλει. Τέλος έχει ολοκληρωμένη προσωπικότητα και εμπνέει με το παράδειγμά του σεβασμό και αποδοχή από τους μαθητές.»
Ευτυχώς που στη χώρα μας δεν εξέλιπαν, παρά τις δυσμενείς συνθήκες που κρατούν γενικότερα στην παιδεία, οι άξιοι εκείνοι εκπαιδευτικοί, που στέκουν σαν φάροι φωτεινοί και αναλίσκονται σαν λαμπάδες καιόμενες, αγωνιζόμενοι νυχθημερόν να μεταδώσουν σωστές γνώσεις και να θέσουν στόχους και κλίμακες αξιών στους εκπαιδευόμενους, προς ορθή ποδηγέτηση τους και ανάδειξη τους σε άξιους και δημιουργικούς πολίτες.